We klikken onze gordel vast, zetten onze helm op en leggen de telefoon weg achter het stuur. Fysieke veiligheid is zichtbaar en vanzelfsprekend. Digitale veiligheid daarentegen is vaak onzichtbaar – en juist dat maakt cybersecurity in de zorg zo kwetsbaar. In een sector waarin dagelijks wordt gewerkt met gevoelige patiëntgegevens, is onzichtbare dreiging een reëel risico dat directe gevolgen heeft voor privacy, vertrouwen en continuïteit van zorg.
Onzichtbare dreiging, echte risico’s
Cybersecurity wordt in de zorg nog te vaak onderschat. Twee factoren spelen daarbij een rol:
- We denken in tastbare risico’s: een losse trapleuning of onbeveiligde deur zien we direct, maar digitale risico’s zoals datalekken of phishing zijn minder zichtbaar. Toch kan een hack in een patiëntsysteem leiden tot identiteitsfraude, reputatieschade en hoge herstelkosten.
- Urgentie ontstaat vaak pas na een incident: zoals we pas aan handschoenen denken na een snee in de vinger, zien zorgorganisaties het belang van cyberveiligheid vaak pas na een aanval.
De gevolgen zijn groot, denk aan ziekenhuismedewerkers die uit nieuwsgierigheid patiëntendossiers openen, de beruchte “Barbiecase” in Den Haag of een datalek bij bevolkingsonderzoeken waarbij bijna een miljoen gezondheidsgegevens uitlekten. Ook ransomware-aanvallen die complete zorgsystemen lamleggen, tonen aan dat digitale dreiging net zo tastbaar kan worden als fysieke schade – alleen vaak nádat het kwaad al is geschied.
Waarom zichtbaarheid werkt
Volgens Z-CERT, het expertisecentrum voor cybersecurity in de zorg, is de dreiging van ransomware groter dan ooit. Toch staat het onderwerp niet altijd hoog op de agenda van bestuurders. De sleutel? Zichtbaarheid. Zodra incidenten openlijk gedeeld worden, stijgt de prioriteit binnen organisaties. Transparantie vergroot bewustzijn, en bewustzijn leidt tot actie: investeren in systemen, training en gedrag. Zo wordt cybersecurity een vast onderdeel van de dagelijkse zorgpraktijk.
Ieders rol in cybersecurity
Digitale veiligheid begint bij mensen, niet bij software. Iedere medewerker in de zorg kan bijdragen aan een veiligere werkomgeving door cyberrisico’s zichtbaar te maken én te verkleinen.
- Praat erover in teamvergaderingen en interne nieuwsbrieven.
- Gebruik herkenbare voorbeelden om dreigingen concreet te maken.
- Handel preventief: meld verdachte e-mails, gebruik sterke wachtwoorden en update software tijdig.
Wanneer digitaal veilig gedrag zichtbaar wordt, ontstaat er een cultuur waarin cybersecurity vanzelfsprekend is – net als het dragen van een helm op de bouwplaats.
De kracht van persoonlijke motivatie
Digitale veiligheid is geen technisch vraagstuk alleen, maar ook een menselijke uitdaging. Wat drijft jou om incidenten te voorkomen? Misschien het beschermen van kwetsbare patiënten, het voorkomen van reputatieschade of de voldoening van een veilig werkklimaat. Welke motivatie je ook hebt: zichtbaar veilig gedrag begint bij persoonlijke betrokkenheid.
Werk samen aan digitale weerbaarheid
Cybersecurity in de zorg vraagt om bewustwording, training en samenwerking op alle niveaus. Door kennis te delen, incidenten te bespreken en gedrag zichtbaar te maken, groeit digitale weerbaarheid. Wil je advies of ondersteuning om jouw organisatie veiliger te maken? Neem contact op via www.startjekickstart.nl en zet vandaag nog de eerste stap naar een veiligere digitale toekomst. Wil je meer weten over informatiebeveiliging en privacy in de zorg? Kom dan naar het Mobile Healthcare Festival op 4 november 2025. Vraag de brochure aan voor meer informatie over het programma.
