ICT speelt een belangrijke rol in de zorg. Je ziet het onder andere terug in monitoringsapplicaties en digitale contactmogelijkheden tussen zorgmedewerker en patiënt. ICT neemt op deze manier taken van zorgpersoneel over, waardoor zij minder druk ervaren. ICT in de zorg levert naast de voordelen ook kritische vragen over persoonsgegevens op. Welke gegevens zijn op dit moment zichtbaar voor welke (commerciële) partijen? Minister Kuipers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport stelt een actieplan op om ICT in de zorg opener, transparanter en eerlijker te maken.
Digitalisering en informatisering door middel van ICT in de zorg
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zet de belangrijkste doelen omtrent digitalisering en informatisering in de zorg op een rijtje. Een belangrijke prioriteit is toegankelijke en eerlijke ICT in de zorg. Minister Kuipers noemt dit essentieel om de ambities op het gebied van gegevensuitwisseling in de zorg te bereiken. Deze ambities richten zich op een lagere leveranciersafhankelijkheid, gemakkelijker overstappen en concurrerende prijzen.
De inhoud van het actieplan
De exacte inhoud van het actieplan moet nog duidelijk worden. Het is echter al wel duidelijk waar de inhoud van in het teken staat: vrijblijvendheid voorkomen en dwingende gebruiks- en spelregels voor ICT in de zorg opstellen. Minister Kuipers wil hiermee aansluiten op internationale normen, zodat de nationale markt toegankelijker wordt voor internationale ICT-leveranciers. Hoe aantrekkelijker de nationale markt voor diverse leveranciers, hoe meer mogelijkheden voor innovatie en ontwikkeling.
Transparanter ICT-gebruik in de zorg
Het actieplan heeft als doel om ICT in de zorg toegankelijk en eerlijk te maken, onder andere door middel van transparantie. De Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) verplicht zorgaanbieders om enkel gecertificeerde ICT-producten of –diensten te gebruiken voor elektronische gegevensuitwisseling. Hiermee standaardiseert en stimuleert de overheid gegevensuitwisseling in de zorg, wat de transparantie ten goede komt.
Transparantie voor de consument
Een transparanter gebruik van ICT en persoonsgegevens in de zorg is niet alleen voor zorgaanbieders en overheid van belang, maar ook voor consumenten. Zij krijgen hiermee namelijk meer grip op hun eigen medische gegevens. Minister Kuipers: “Mensen hebben recht op inzage in hun gezondheidsgegevens. Ze moeten weten wat er met hun informatie gebeurt en wat de gevolgen zijn als ze toestemming geven voor (her)gebruik. Als mensen beter op de hoogte zijn van hun eigen gezondheidsgegevens, zijn ze meer betrokken bij hun eigen gezondheid en zorg”.
Terughoudendheid omtrent gegevensgebruik in de zorg
ICT in de zorg heeft dus veel potentie, zowel voor zorgaanbieders als patiënten. Het blijkt echter dat zowel zorgprofessionals als patiënten terughoudend zijn om persoonsgegevens te delen en gebruiken. Het is namelijk onduidelijk wat wel én niet toegestaan is binnen de AVG. Het is dus belangrijk om ook hier transparantie en duidelijkheid over te creëren.
Uitdagingen voor de veiligheid van data
Het gebruik van ICT in de zorg neemt toe, en daarmee ook de afhankelijkheid ervan. Cybercrime en cyberspionage zijn hierdoor reële risico’s waarmee de hele zorgsector rekening moet houden. VWS versterkt de cybersecurity door middel van diverse initiatieven. Een voorbeeld is een tool die digitale kwetsbaarheden in IT-systemen opspoort. Deze kwetsbaarheden kunnen zo direct worden opgelost, zodat de zorgsector minder kwetsbaar is voor cybercrime.
Ontdek de kansen en valkuilen van ICT in de zorg
Data en ICT biedt dus uiteenlopende kansen in de zorg, maar is zeker niet zonder uitdaging of dreiging. Wil jij hier meer over weten, inspiratie en informatie opdoen door in gesprek te gaan met vakgenoten? Kom dan naar het Data Driven Healthcare congres op 24 mei 2023! Hier komen onder andere thema’s als digitale gegevensuitwisseling, gepersonaliseerde zorgpaden en de cloud aan bod. Zorg dus dat je erbij bent!
